‘एउटै नाउरको सिकार गर्न २३ लाख’

कोशी प्रदेशसभा अधिवेशन अन्त्य

अनुसन्धान भन्छ–धूम्रपानले मस्तिष्कलाई खुम्चाउँछ

काठमाडौँ । चुरोट स्वास्थ्यका लागि कति हानिकारक छ ? धूम्रपानले मानिसको मुटु र फोक्सोमा कत्तिको हानि पुर्‍याउँछ भन्ने कुरा सबैलाई थाहा छ। यसले क्यान्सर पनि निम्त्याउन सक्छ। तर नयाँ अनुसन्धानले यसले मस्तिष्कमा पनि असर गर्ने बताएको छ।

‘बायोलोजिकल साइकियाट्री ग्लोबल ओपन साइन्स जर्नल’मा प्रकाशित अनुसन्धानले यस्तो निष्कर्ष  निकालेको हो। अनुसन्धानले धूम्रपानले मानव मस्तिष्कलाई स्थायी रूपमा सङ्कुचित गर्न सक्ने र यसबाट हुने क्षति अपरिवर्तनीय हुने देखाएको छ। 

धूम्रपान छोड्दा मस्तिष्कको तन्तुलाई थप क्षति हुनबाट त रोक्न सक्छ तर, यसले मस्तिष्कलाई पहिलेको आकारमा ल्याउन नसक्ने पनि अनुसन्धानले देखाएको छ।

सेन्ट लुइसको ‘वासिङ्टन युनिभर्सिटी स्कुल अफ मेडिसिन’का अनुसन्धानकर्ताहरूले गरेको उक्त अध्ययनले धूम्रपान गर्नेहरूलाई उमेरसम्बन्धी मानसिक विकास र अल्जाइमर रोगको जोखिम किन बढी हुन्छ भनेर पनि बताउँछ। मानिसको मस्तिष्कको आकार उमेरसँगै स्वाभाविक रूपमा घट्ने भएकाले धूम्रपानले मस्तिष्कलाई समयभन्दा पहिले नै बुढ्याउँछ ।

युनिभर्सिटीको मनोचिकित्सा विभागकी प्राध्यापक लौरा जे बेरुतले भनिन्, “हालसम्म वैज्ञानिकहरूले धूम्रपानले मस्तिष्कमा पार्ने असरलाई बेवास्ता गरेका थिए। हामीले फोक्सो र मुटुमा धूम्रपानका सबै भयानक प्रभावहरूमा ध्यान केन्द्रित गरेका थियौँ।”

उनले थपिन्, “तर हामीले मस्तिष्कलाई अझ नजिकबाट हेर्न थाल्यौँ, यो स्पष्ट भयो कि धूम्रपान तपाईँको दिमागको लागि साँच्चै हानिकारक छ।”

अनुसन्धानका लागि टोलीले ३२ हजार ९४ व्यक्तिको मस्तिष्कमा धूम्रपानको इतिहास र धूम्रपानको आनुवंशिक जोखिमको तथ्याङ्क विश्लेषण गरेको थियो। शोधकर्ताहरूले धूम्रपानको इतिहास र धूम्रपानको लागि मस्तिष्कको मात्राको आनुवंशिक जोखिमबीचको सम्बन्ध फेला पारेका छन्।

यसबाहेक, धूम्रपान र मस्तिष्कको आकारबीचको सम्बन्ध उसले सेवन गर्ने कुरामा निर्भर गर्दछ। एक व्यक्तिले दिनमा जति धेरै धूम्रपान गर्छ, उसको मस्तिष्कको आकार त्यति नै सानो हुने अध्ययनले देखाएको छ।

प्रकाशित मिति : २९ मंसिर २०८०, शुक्रबार  ३ : ४१ बजे