काठमाडौं– प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले बिश्वासको मत लिने निर्णय गरेपछि एमालेभित्रकै माधव नेपाल समुहले के गर्ला भन्नेमा विभिन्न आंकलन आएका छन् । सांसदबाट सामुहिक राजिनामा, बैठकमा फ्लोरक्रस वा अनुपस्थित रहने खालका बिकल्पमा उहाँहरुबीच छलफल चलिरहेको समेत बाहिर आएको छ । तर अव समय धेरै छैन । बैशाख २७ गते प्रतिनिधिसभाको बैठक बस्नुअघि सम्ममा माधव नेपाल समुह यसबारे निर्णयमा पुग्नैपर्छ । माधव नेपालले पार्टीले उठाएको राष्ट्रियसभाको उम्मेद्वारबिरुद्ध बिपक्षीसँग बैठक गर्दै उनीहरुकै उम्मेद्वारलाई अघि सार्नुले केही संकेत भने गरेको छ । त्यसोत् माधव नेपालसँग रहेका तर उदण्ड केहीका तर्कले आफूहरु पनि डुब्ने, एमाले पनि डुवाउने र देशलाई नै भड्खालोमा जाक्न तयार रहेका जस्ता बाँदरे भनाइ अघि सारेका छन् । ती कतिपय टिप्पणी योग्य पनि छैनन् ।
यहाँ मुलत माधव नेपाल र उनीसँग रहेको देश र जनताप्रति उत्तरदायी समुहले के गर्दा हुन्छ भन्नेमा दुई सल्लाहासहितको चर्चा गरिएको छ ।
अव २७ गते एउटा दृष्य प्रष्ट पार्छ । माधव नेपालले प्रचण्डसँग लागेर नेकपाभित्र किन रडाको गर्नुभएको थियो, उहाँ के चाहनुहुन्थ्यो भन्ने प्रमाणित हुने दिन पनि २७ गते नै हो ।
पहिलो दृश्य हेरौं । यदी माधव नेपाल र उहाँले भनेको मान्ने समुहले आफ्नो पार्टीका अध्यक्ष प्रधानमन्त्री रहेको सरकारलाई बिश्वासको मत दिनुभएन, त्यसको सोझो अर्थ हुन्छ उहाँ एमालेभित्र रहन सक्नुहुन्न । पार्टीका अध्यक्षले प्रधानमन्त्रीम बिश्वासको मत माग्ने तर पार्टीका बरिष्ठ नेता हुँ भन्नेले विश्वासको मत नदिने भनेको एमाले सिध्याउने योजनाका अगुवा कार्यान्वयनकर्ता बन्नु हो । त्यसो गरेपछि स्वभाबिक रुपमा उहाँसहित सबै सांसदलाई पार्टीले कारवाही गर्छ । त्यो कारवाही कठोर हुनुपर्छनै ।
बैशाख २७ मा प्रतिनिधिसभाको बैठकमा अनुपस्थित भएपनि, फलेरक्रस गरेपनि र त्यसअगावै सामुहिक राजिनामा दिएपनि त्यो पार्टी र नेतृत्वप्रति घात हो । त्यसो गर्नेलाई सांसद र पार्टीको साधरण सदस्यबाट समेत निकाल्नुबाहेक ओलीसँग अर्को बिकल्प छैन । अहिलेसम्म माधव नेपालहरुले यही बाटो समातेको देखिन्छ । यसले अन्तत माधव नेपाल, झलनाथ खनाल, भीम रावललगायतका नेताको दुर्भाग्यपूर्ण राजनीतिक अवशान हुन्छ । अरु सम्भावना बाकेका योगेश भट्टराई, गोकर्ण बिष्ट लगायतका नेताहरुले पनि यही आत्माघाती बाटो समाउने हो भने सम्भावना हुँदाहुँदै राजनीतिक रुपमा निवृत भएको स्वघोषणा गर्नुपर्ने अवस्था आउँछ ।
आफूले एमाले बनाएको, कसले निकाल्न सक्छ मलाइ एमालेबाट भन्दै सार्वजनिक रुपमा घमण्ड र कुण्ठा एकैपटक व्यक्त गर्ने माधव नेपालले एउटा कलंक बोकेर उतरार्धको निश्क्रिय जीवन बिताउने अवस्था आउँछ । सारा गल्ती आफू गर्ने, ओलीलाई साधरण सदस्यबाट समेत निकाल्ने, प्रचण्डका हवल्दार भएर दायाँबायाँ हिड्ने नेपालले एमाले ब्युँतिएपछि अलिकति गल्ती समेत महसुस नगर्ने भनेको घोषित मिसनतर्फको यात्रा हो । त्यो भनेको एमालेलाई कमजोर पार्ने । तर माधव नेपालले बुझ्दा हुन्छ, नेपालको कम्युनिष्ट मुलधार फेरीपनि एमालेनै हो। र, त्यो माधव नेपालविनाको एमाले हुनसक्छ ।
यो पनि खरावभन्दा खराव बाटोतर्फको विकल्प हो, जहाँ माधव नेपाल पनि सकिन्छन्, उनका समुहका सबै सकिन्छन् । एमालेलाई घाटा त पर्ला तर आउने चुनावसम्ममा त्यो घाटा पूर्ति हुन्छ । किनकी एमालेसँग जनताका जाने एजेण्डा छन्, अरुसँग छैनन् । झन माधव नेपाल कुन पार्टीबाट के भन्दै जनताका जानुहुन्छ होला, सोच्दा नै सहानुभूतिमात्र दिन मन लाग्छ ।
त्यसो भए सवै सकिएको हो त ? हैन । बल फेरीपनि माधव नेपालकै कोर्टमा छ । अहिले माधव नेपाल र उहाँको समुहका नेताले प्रधानमन्त्री ओलीलाई बिश्वासको मत दिएको खण्डमा सरकार अर्को निर्वाचनसम्म रहन्छ । किनकी महन्थ ठाकुर र राजेन्द्र महतोले पनि आफ्नो समर्थन दिनुहुन्छ । माधव नेपालले विनाशर्त बैठकमा सहभागि भएर ओलीको पक्षमा मत हाल्दा त्यसका सकारात्मक सहउत्पादन धेरै छन् । पहिलो त, माधव नेपालले ओलीको सरकार टिकाइदिएको भन्ने सन्देश पार्टीपंक्तिमा जान्छ । त्यसको सबैतिरबाट प्रशंसा हुन्छ । किनकी कार्यकर्ताले माधव नेपाललाई मायाँ गरेका हुन, उहाँको प्रचण्डको कार्यकर्ता भन्ने चाहनाको मात्र बिरोध गरेका हुन् ।
स्वयंम माधव नेपालले शानकासाथ भन्न पाउनुहुनेछ– तपाइले किनारा लगाउन खोज्नुभएको थियो, तर म किन पार्टी छाडेर जान्थे । मैले तपाईलाई टिकाएको हो, फेरी यही पाटीभित्र बसेर संघर्ष गर्ने हो । त्यस्तै, सार्वजनिक भाषण गर्न पनि माधव नेपालले पाउनुहुनेछ । यसको अर्को प्रत्यक्ष लाभ पनि छ । सरकार टिकेपछि स्वभाबिक रुपमा प्रधानमन्त्री ओलीले माधव नेपाल र उहाँको समुहलाई धन्यवाद दिनुपर्छ । त्यसले पार्टी एकताको सकारात्मक आरम्भ गर्छ । सरकार कायम रहेपछि बीस महिनाभित्र निर्वाचन गराउने हो । बीसमहिना भनेको पर्याप्त समय हो एमालेलाई पुन एकिकृत पार्ने र अझ बलियो बनाउने । २० महिनाभित्र नेताहरुको इगो, व्यक्तित्वको टकराव पनि समाप्त भएर जान्छ ।
अर्थात् बिश्वासको मत दिनुभयो भने वार्ता, संवाद, झगडा र एकताका लागि अरु न्युनमतपनि १८ महिना नेताहरुका लागि रहन्छ । त्यसैले अहिले माधव नेपालले आफ्नो सरकारबिरुद्ध संसदको उपयोग गर्ने होइन कि बिश्वासको मत दिएर पार्टी एकतातर्फको बाटो समात्ने हो । त्यसोभयो भने पार्टीभित्रको आन्तरिक युद्ध माधव नेपालले जित्नुहुनेछ । यतातर्फ माधव नेपाल र उहाँका साथमा रहेका सांसद र नेताको ध्यान जाओस् । सम्झिनुहोस् त नयाँ पार्टी खोलेर कहिले एमाले जस्तो बनाउने ? एमाले र सूर्य लिएर ‘मै पनि एमाले, सही पनि एमाले’ भन्ने गीत गाउँदै मत मागेको तपाइ अर्को पार्टी र गिलास वा साँढे वा यस्तै चुनाव चिन्हमा कसरी मत माग्न सक्नुहुन्छ ? किन जनतालाई तपाईले नामै नसुनेको पार्टी र चुनाव चिन्हमा मतदान गर्छन् ? घनश्याम भूषाल, सुरेन्द्र पाण्डे, योगेश भट्टराई र गोकर्ण बिष्ट कमरेड, सोच्नुहोस् – आउने दृश्य । जनताको डरलाग्दैन र एमालेको मायाँ लाग्दैन भने, बदला लिनुहोस् ओलीसँग र नदिनुहोस् बिश्वासको मत ।
प्रकाशित मिति : २२ बैशाख २०७८, बुधबार ८ : ०५ बजे
प्रतिक्रिया